
Budowa domu z drewna to coraz popularniejsza alternatywa dla technologii murowanej. Inwestorzy, którzy szukają energooszczędnych, ekologicznych i estetycznych rozwiązań, często stają przed wyborem między dwoma typami konstrukcji: domem szkieletowym a domem z bali. Obie metody wykorzystują drewno jako główny materiał budowlany, ale różnią się zarówno pod względem konstrukcji, jak i parametrów użytkowych. Co warto wiedzieć, zanim podejmie się decyzję?
Konstrukcja i technologia wykonania
Najważniejsza różnica dotyczy samego sposobu budowy. Dom szkieletowy powstaje na bazie lekkiego szkieletu drewnianego, w którym nośną funkcję pełnią belki i słupy tworzące kratownicę ścian. Przestrzenie między elementami szkieletu wypełnia się izolacją termiczną, a całość obudowuje się warstwami płyt drewnopochodnych, folii i elewacji.
Z kolei dom z bali wznoszony jest z masywnych, pełnych elementów drewnianych – najczęściej bali litych lub klejonych. Bale są jednocześnie konstrukcją nośną i przegrodą zewnętrzną. Nie ma tu tradycyjnych warstw izolacyjnych i poszycia – drewno pełni wszystkie te funkcje.
Izolacja cieplna i akustyczna
W domach szkieletowych izolacja cieplna zależy od jakości i grubości zastosowanego wypełnienia (np. wełny mineralnej, celulozy). Dzięki temu można dość precyzyjnie zaplanować parametry cieplne ścian i dostosować je do wymagań energooszczędności czy standardu domu pasywnego.
W przypadku domów z bali właściwości cieplne wynikają głównie z grubości samego drewna. Choć drewno ma dobre właściwości termoizolacyjne, dom z bali o cienkich ścianach może wymagać dodatkowego docieplenia od wewnątrz lub z zewnątrz. W praktyce oznacza to, że osiągnięcie wysokiego standardu energetycznego może być trudniejsze, jeśli dom z bali ma zachować tradycyjny wygląd.
Jeśli chodzi o izolację akustyczną, domy z bali oferują większą masę własną ścian, co może lepiej tłumić dźwięki. W szkieletówkach odpowiednią akustykę trzeba wypracować poprzez dobór materiałów i warstw.
Czas budowy i sezonowość prac
Domy szkieletowe powstają szybko – często w kilka tygodni od rozpoczęcia prac można osiągnąć stan surowy zamknięty. Technologia ta pozwala prowadzić budowę niezależnie od pory roku, co jest istotnym atutem przy planowaniu inwestycji.
Domy z bali wymagają nieco więcej czasu, szczególnie jeśli wykonuje się je z bali litych, które muszą osiadać. Proces osiadania trwa nawet kilkanaście miesięcy i może opóźnić niektóre etapy wykończenia wnętrz. Inaczej jest w przypadku bali klejonych – stabilniejszych, ale droższych.
Sezonowość i warunki atmosferyczne mają również większe znaczenie przy budowie domów z bali – zbyt duża wilgotność może wpływać na parametry drewna i tempo prac.
Wygląd i styl wykończenia
Domy z bali mają bardzo charakterystyczny wygląd – naturalna, masywna struktura drewna, widoczne łączenia i rustykalny klimat. To wybór dla osób, które cenią tradycyjną estetykę, góralski styl lub skandynawskie inspiracje. Wnętrze takiego domu także zwykle utrzymane jest w naturalnym klimacie – z dużą ilością drewna, często bez tynków czy okładzin.
Dom szkieletowy daje większą swobodę aranżacyjną. Można go wykończyć niemal w dowolnym stylu – od klasycznego po nowoczesny. Elewacja może być drewniana, tynkowana, wentylowana – nie ogranicza inwestora tak bardzo, jak widoczne bale.
Co wybrać?
Zarówno dom szkieletowy, jak i dom z bali mają swoje zalety i ograniczenia. Pierwszy jest lekki, szybki w budowie i elastyczny w projektowaniu. Drugi – trwały, solidny i niepowtarzalny wizualnie. Wybór zależy od oczekiwań inwestora: jedni szukają nowoczesnej formy i efektywności energetycznej, inni – przytulnego klimatu i kontaktu z naturą.
Najważniejsze, by decyzję podejmować świadomie, rozumiejąc, z czym wiąże się każda z technologii. Dom z drewna może być nowoczesny lub tradycyjny – wszystko zależy od tego, jaką drogę wybierzesz.